Almerio
Ankaŭ Almería fariĝis tajfo-regno post la falo de la regado umaja de
Kordovo. Ĝi estis elstara tajfo (1) pri la uzado de la poezio, same kiel
la ceteraj andaluzaj regnoj.
Ŝajnis, ke la alveno en Al-Andalus de la almoravidoj (2) en la jaro 1090
estis la fino de tiu brila periodo, kiam la poetoj tiel multe svarmis en
la almeria regno de Mutasim, sed tiu konjekto ne okazis: la almoravidoj,
homoj malkleraj venintaj el la nordafrikaj dezertoj parolis la
berberan lingvon, ne scipovis la araban, tial ili ne povis kompreni la
recitadon de poemoj, kiam ili partoprenis en la poeziaj festoj de la
andaluzaj kortegoj, tamen ili ne reagis kontraŭ tiuj festoj. Jen unu el la
poemoj de tiu malhela periodo, kvankam la poemo brilas per si mem:
Valo de Almeria
Mi ja vidu min neniam
-ĝi estu decido dia-
apartigita de vi!!
Je via ekvid' mi vibras,
kiel glav' hindia tremas,
ho, valo de Almeria!
Kaj vi, estimata mia,
ĉar vi kun mi partoprenas
la idilian plezuron
de tiu rigard' ravsensa,
ĝuu l' okazon magina
de tia feliĉ' eden'!
Sed drinku, kolomb' nun kveras,
kaj ĝia kant' en mi sonas
pli milda, ĉarma kaj bela,
ol tiu de Mabed (3) dolĉa
aŭ de Algarid (3) tenera.
elvokindaj kaj allogaj.
Ĉu vi vidas la riveron
kortuŝita de murmuroj
dum l' arboj preĝas kanteton
per balanciĝa susuro?
La suno, per oraj heloj,
ĝojigas ĉion per lumoj!
Kantas gaje la rivero
kiel sorĉa dancistino,
kies florkolĉeno ŝatus
la plej revajn inkapricojn...
Kaj l' arbobranĉoj ludemaj
levas per siaj manikoj
de l' akvofluo serena
gutojn, kiuj post disiĝo
fariĝas perloj brilegaj
saltante al infinito...
Zefir' flatigas laŭ skvamoj
la supraĵon de l' rivero
kiuj brilas kiel sabroj
per sunradiaj reflektoj,
kiel la arĝento-vazon
sorĉe sirias luna helo.
Bela val' de Almeria!
vibranta pro emoci'
mi volus vidi min ĉiam
plenĝoje ĝuanta vin!
Ibn Safar al
Marini (XIIª jarcento)
Kiel ofte okazas, la konkerantoj estis konkeritaj de civilizacio pli
brila kaj altnivela, en tiu ĉi kazo -la almoravidoj- de la kulturo kaj
ĉarmo andaluzaj. La rafinitaj kutimoj de la hispana-arabaj kortegoj
fascinis tiujn preskaŭ analfabetajn afrikanojn, kiuj restis en Al-Andalus
ne pli ol duonon de jarcento.
Komentoj, trad. kaj
versigo: A. Marco Botella.
***
***
***
***
(1) tajfo:el la araba taiifa=ribelanto, ribelteritorio.
(2) almoravido: dinastio partenanta al berbera gento,
antaŭa al la tuarega, fondita de du fratoj, Yahya kaj Abu Bakr, en
insuleto de rivero Senegal, kaj dumlonge loĝanta en nordafrikaj dezertoj.
La tribo ekspansiis ne nur suden sed ankaŭ norden, konkeris Marokon kaj
fondis la urbon Marrakech, kiun ili konsideris sia ĉefurbo. Kiam ili estis
plej potencaj ili invadis Al-Andalus en 1090.
(3) Mabed kaj Algarid estis famaj arabaj kantistoj,
pioniroj de la kantado en Arabio.
Kajero 7ª ~
En PDF (paĝo 22ª) ~ Kajeroj 